สาเหตุที่ทำให้มีการคลอดก่อนกำหนด

1. สาเหตุจากสุขภาพของคุณแม่

• โรคประจำตัว คุณแม่ตั้งครรภ์ที่มีโรคประจำตัวจะส่งผลกระทบกับการตั้งครรภ์โดยตรง เช่น โรคความดันสูง เบาหวาน โรคหัวใจ โรคปอด หรือโรคประจำตัวอื่นๆ เป็นสาเหตุหลักที่ทำให้คลอดก่อนกำหนดได้
• ความเครียดของคุณแม่ โดยปกติคุณแม่ตั้งครรภ์จะมีภาวะเครียดได้ง่ายกว่าคนที่ไม่ตั้งครรภ์ เนื่องจากระดับฮอร์โมนและความไม่สบายตัวจากการตั้งครรภ์จะส่งผลต่ออารมณ์ของคุณแม่โดยตรง โดยเฉพาะในช่วงไตรมาสที่ 3 ของการตั้งครรภ์ จะทำให้คุณแม่อึดอัดตัว เหนื่อยง่าย ฮอร์โมนแปรปรวน ส่งผลให้มีความเครียดมากขึ้นตามไปด้วย ซึ่งหากคุณแม่มีความเครียดมากๆ จะกระตุ้นให้มีการบีบตัวของมดลูกมากขึ้นจนเกิดภาวะคลอดก่อนกำหนดได้
• ประวัติการตั้งครรภ์ของคุณแม่ การมีประวัติการคลอดก่อนกำหนดในการตั้งครรภ์ครั้งแรกจะทำให้การตั้งครรภ์ครั้งถัดมามีโอกาสที่จะคลอดก่อนกำหนดได้ด้วยเช่นกัน
• การติดเชื้อและการอักเสบ ภาวะการติดเชื้อและการอักเสบของคุณแม่ตั้งครรภ์จะส่งผลต่อการตั้งครรภ์โดยตรง ที่พบได้บ่อยคือการติดเชื้อในกระเพาะปัสสาวะ และการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ เช่น กระเพาะปัสสาวะอักเสบ โรคไข้หวัดใหญ่ หรือการมีไข้ที่จากการรับเชื้อโรคอื่นๆ
• พฤติกรรมที่เป็นตัวกระตุ้น ปัจจัยที่เป็นตัวกระตุ้นให้เกิดการคลอดก่อนกำหนดอาจจะเกิดจากพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวันของคุณแม่หรือเกิดจากอุบัติเหตุที่ไม่คาดคิดจึงทำให้ต้องคลอดก่อนกำหนด พฤติกรรมเสี่ยงที่ทำให้คลอดก่อนกำหนดคือ การเดินเยอะ ทำกิจกรรมหนัก เดินเร็ว ทำสิ่งต่างๆ เร็วจนไม่ระวังตัว ซึ่งอาจจะทำให้เกิดอุบัติเหตุได้ แต่หลายคนยังเข้าใจผิดว่าคุณแม่ตั้งครรภ์ไม่สามารถออกกำลังกายได้ จากคำแนะนำของแพทย์คือสามารถออกกำลังได้ตั้งแต่เริ่มตั้งครรภ์ไปจนถึงไตรมาสที่ 2 หรือไม่เกิน 28 สัปดาห์ และควรออกกำลังกายเบาๆ เช่น ว่ายน้ำ โยคะ หรือเดินเบาๆ และอยู่ในการดูแลของผู้เชี่ยวชาญเพื่อไม่เป็นอันตรายกับการตั้งครรภ์และกระตุ้นให้มดลูกบีบตัวมากจนเกินไป

2. สาเหตุจากความผิดปกติในมดลูก

• ปากมดลูกสั้น ปากมดลูกเป็นอวัยวะที่มีหน้าที่เหมือนเป็นถุงรัดหูรูดมดลูก คนที่มีปากมดลูกยาว ความแน่นในการรัดหูรูดก็จะมาก แต่ถ้าหากปากมดลูกสั้น การรัดหูรูดก็จะร้อย ทำให้มีโอกาสคลอดก่อนกำหนดได้ง่าย หากสั้นกว่า 2-2.5 เซนติเมตร จะถือว่ามีโอกาสคลอดก่อนกำหนดและจำเป็นต้องเฝ้าระวังตัว แต่โดยปกติแล้วคุณแม่จะทราบเมื่อมาฝากครรภ์และได้รับการอัลตราซาวนด์ดูปากมดลูกในช่วงไตรมาส 2 หากสามารถแก้ไขได้แพทย์จะให้ฮอร์โมนเพิ่มเติมหรือใช้อุปกรณ์ เพื่อช่วยไม่ให้คลอดก่อนกำหนด
• มีเนื้องอกที่มดลูก โดยปกติมดลูกของคนเราจะขยายตัวได้ดี แต่เมื่อไหร่ก็ตามที่มีเนื้องอก การขยายตัวจะไม่ดีเท่าที่ควร ทำให้มดลูกเกิดการบีบรัดตัวผิดปกติ ซึ่งเป็นสาเหตุให้คลอดก่อนกำหนดได้
• รูปร่างของมดลูกที่ผิดปกติ ความผิดปกติในมดลูกเป็นความเสี่ยงที่ซ่อนเร้นตั้งแต่กำเนิด บางคนมดลูกมี 2 ข้าง หรือมีการผิดรูปแต่กำเนิด ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งของการคลอดก่อนกำหนดได้
• การติดเชื้อในถุงน้ำคร่ำหรือภาวะถุงน้ำคร่ำอักเสบ เป็นภาวะที่เกิดการอักเสบของเยื่อหุ้มทารกหรือถุงน้ำคร่ำ จากการติดเชื้อแบคทีเรีย ส่วนใหญ่เกิดจากการที่เชื้อแบคทีเรียเจริญจากช่องคลอดขึ้นไปสู่มดลูก

3. สาเหตุจากทารกในครรภ์

• ทารกเสียชีวิตในครรภ์ (fetal death) หมายถึง การตายของทารกก่อนคลอด โดยไม่คำนึงถึงอายุครรภ์ อาจเกิดจากปัญหาสุขภาพของแม่ หรือแม่ประสบอุบัติเหตุในระหว่างตั้งครรภ์
• ทารกมีความผิดปกติหรือพิการ โดยปกติแล้วทารกจะต้องอยู่ในครรภ์แม่ 37-40 สัปดาห์ แต่ในระหว่างตั้งครรภ์ หากเกิดความผิดปกติที่อาจจะส่งผลต่อสุขภาพหรือการเจริญเติบโตของทารก แพทย์จำเป็นที่จะต้องผ่าตลอดก่อนกำหนดเพื่อช่วยชีวิตทารกเอาไว้และนำทารกมาดูแลในตู้อบจนกว่าจะสามารถหายใจด้วยตัวเองในอุณหภูมิห้องได้
• ครรภ์แฝด กว่าร้อยละ 50 ของการตั้งครรภ์แฝดมักจะคลอดก่อนกำหนด เนื่องจากมีโอกาสที่มดลูกจะบีบตัวเร็วมากกว่าการตั้งครรภ์เดี่ยว